Wie heeft het nou daadwerkelijk voor het zeggen in het stationsgebied? Dat vroeg ik me af naar aanleiding van twee discussies: de discussie over het behoud van panden aan de Van Sijpesteijnkade en de discussie over de toekomst van het Jaarbeursterrein. Mijn conclusie: het zijn niet wethouder Victor Everhardt of de Utrechtse gemeenteraad maar ProRail, de NS, Corio en de Jaarbeurs.
Natuurlijk, formeel gaat Everhardt over het stationsgebied en heeft de gemeenteraad het laatste woord. Maar als het er echt op aan komt, dan wegen de belangen van de NS, Corio of een van die andere partijen toch zwaarder. Neem bijvoorbeeld de gewenste trappen van de Rabobrug naar de perrons. Die komen er niet omdat Corio dat niet wil.
Je zag het ook terug in de reactie van Everhardt op de wens van de Utrechtse gemeenteraad om de Van Sijpesteijnkade te behouden. Een nobel streven, aldus Everhardt. Maar, zo had de Projectorganisatie Stationsgebied (POS) hem vast al ingefluisterd (de brief is dan ook opgesteld door projectdirecteur Albert Hutschemaekers van de POS), dat betekent dat de hele, ingewikkelde planning van het stationsgebied moet worden gewijzigd en dat leidt tot vertragingen en extra kosten. De NS had al eerder, tijdens een raadsinformatieavond, laten weten dat wat hen betreft het feest niet doorgaat.
De gemeenteraad sputtert nog wat tegen maar ik vrees dat de Van Sijpesteijnkade gesloopt gaat worden. Mogelijk dat er als troost nog een mooi glazen geveltje tegen de nieuwbouw aangeplakt kan worden waarop te zien is hoe het vroeger eruit heeft gezien.
Hetzelfde verhaal zie je bij de discussie over de herinrichting van het Jaarbeursterrein. Everhardt heeft een boze brief (vast niet opgesteld door Hutschemaekers) aan de gemeenteraad gestuurd waarin staat dat de Jaarbeurs niet wil meewerken om hierover tot overeenstemming te komen. Ze blijven alsmaar met met nieuwe plannen komen, klaagt hij.
Algemeen directeur Arie Brienen van Jaarbeurs Holding is niet onder de indruk, zo blijkt in een interview met deStadUtrecht.nl. Wat hem betreft gaan de onderhandelingen gewoon door en wordt het Jaarbeursterrein stapje voor stapje opnieuw ingericht. Het gaat om een proces dat al jaren gaande is, en wat ook nog jaren zal duren, merkt hij relativerend op.
Het feit dat de Jaarbeurs, de NS, Corio en ProRail zoveel macht hebben zit hem dan ook niet alleen in de enorme financiële belangen die zij in het stationsgebied hebben. Belangrijk is ook dat het in het stationsgebied gaat om ontwikkelingen die al tientallen jaren lopen en ook nog tientallen jaren zullen doorgaan. Wethouders en gemeenteraadsleden zijn daarbij maar passanten die even een paar jaar mee mogen kijken en net als ze het allemaal een beetje doorkrijgen, neemt een nieuwe, frisse lichting het weer over.
Het publieke belang zal daarom met name behartigd moeten worden door de ambtenaren bij de gemeente, en daarbij denk ik met name aan de Projectorganisatie Stationsgebied, die zich al net zo lang bezighouden met het stationsgebied als de bestuurders van ProRail, de NS, Corio en de Jaarbeurs. Die weten van de hoed en de rand en een passerend wethouder doet er verstandig aan om zich door hen goed te laten informeren over wat zijn speelruimte is.
Mario Gibbels