Bestaat er iemand die aan alle eisen voldoet van de profielschets voor de nieuwe burgemeester van Utrecht? Een duidelijk voorbeeld van een retorische vraag. Hoogleraar Arno Korsten stelt op deStadUtrecht.nl dat gemeentes vaak op zoek zijn naar een schaap met vijf poten en naar aanleiding van de 'proeve van de profielschets burgemeester Utrecht' heb ik getwitterd dat Utrecht een kruising tussen God en superman als nieuwe burgemeester wil, een vliegende man met baard.
Vier kantjes met eigenschappen en kwaliteiten, daaruit bestaat de profielschets voor de nieuwe burgemeester. Daar kan natuurlijk niemand aan voldoen. En degene die beweert dat hij of zij er wel aan voldoet, mist één heel belangrijke eigenschap: zelfkennis.
Wat zijn dan de belangrijkste kwaliteiten en eigenschappen die de nieuwe burgemeester in ieder geval moet hebben. Korsten noemt er een paar. Hij of zij moet, daar zal niet iedereen het mee eens zijn, een Cohen-type zijn: iemand die de boel bij elkaar houdt. Ofwel een sociaal handig type. Al schijnt Cohen ook een beetje een knorrepot te zijn.
Crisisbestendig lijkt me ook handig. Want in een stad als Utrecht gaat er natuurlijk weleens wat mis. En ook al lijkt het in eerste instantie mee te vallen, de tot hysterie geneigde Utrechtse gemeenteraad zorgt er wel voor dat het alsnog een rel wordt. Wat we dan nodig hebben is een burgervader, of -moeder, die als een rots in de branding is en zich niet gek laat maken.
Het allerbelangrijkste is dat iemand goed overkomt in de media. Want een burgemeester kan nog zo'n nuttige dingen voor de stad doen, via zijn netwerk in Den Haag, via een doortastend veiligheidsbeleid, wat de Utrechters zien zijn de beelden op tv en de stukjes die wij journalisten over hem schrijven. Dat zijn de beelden die beklijven.
Eigenlijk komt 't erop neer dat zo'n nieuwe burgemeester een 'toffe peer' moet zijn. Vergelijk het met de Amerikaanse presidentsverkiezingen. Een nieuwe burgemeester moet iemand zijn waarmee je graag een biertje wilt drinken en die tegelijkertijd iets vaderlijks of moederlijks uitstraalt. Waar je je hart bij uitstort als je te veel gedronken hebt en die je vervolgens een bemoedigend klopje op je schouder geeft. “Komt wel goed.” Zo iemand moet toch te vinden zijn?
Mario Gibbels